Algemene aspecten leefstijladvisering - Zelfmanagement

Zelfmanagement wordt gedefinieerd als acties en vaardigheden gericht op: Het zelf omgaan met de aandoening, symptomen en psychosociale gevolgen van de aandoening. Het zelf omgaan met factoren die de symptomen kunnen verergeren (risicofactoren). Het zelf werken aan leefstijlveranderingen.

Wat is zelfmanagement?

Wat wordt er precies van u verwacht?

Zelfmanagement zegt het al: het begint bij uzelf. Het belangrijkste is dat u goed voor uzelf zorgt. Dat u uw medicijnen juist en op tijd inneemt. Goed naar uw lichaam luistert en tijdig aan de bel trekt wanneer u denkt dat het minder goed gaat. Dat u samenwerkt met zorgverleners die bij uw zorg zijn betrokken, zoals de huisarts, apotheker, fysiotherapeut en eventueel de diëtist. Zij willen immers dat u zich, ondanks uw chronische aandoening, beter voelt, kunt blijven werken of genieten van de leuke dingen in het leven. Het mooie van zelfmanagement is dat u zelf de besluiten neemt.

De zorgverzekeraar

Ook de zorgverzekeraars kunnen er wat van. Hun doel: bezuinigen. Het Zorginstituut Nederland (ZN) gebruikt de volgende definitie:

Ook hier ligt weer de nadruk op wat de patiënt zelf moet doen: zelf regie nemen, zelf je leefstijl aanpassen en zelf handelingen uitvoeren.

Het lijkt alsof de patiënt de oorzaak is van de hoge kosten. Niets is minder waar. De verknipte vorm van wetten en regels heeft het zorglandschap veranderd in een ondoordringbaar woud. Niet de patiënt is de oorzaak van de hoge kosten, maar het systeem. Artsen krijgen betaald voor behandelingen, niet voor luisteren.

Betere uitgangspunten voor eigen regie zijn:

1. De wensen en behoeften van de patiënt zijn uitgangspunt. 2. De patiënt neemt alleen de zelfmanagementrol op zich als hij dit wil en kan. 3. Kiezen voor de term “eigen regie” i.p.v. zelfmanagement. Eigen regie gaat meer uit van wat je als patiënt zelf wilt en kunt. 4. De doelen die je samen met mij kiest moeten energie geven en een hogere kwaliteit van leven. 5. “Eigen regie” is niet alleen voor chronisch zieken. Opkomen voor je zorg begint al met een gesprek bij de huisarts. Ook dat kan de kwaliteit van leven al positief beïnvloeden. 6. In plaats van bezuiniging als uitgangspunt te kiezen (wat natuurlijk verdekt wordt gecommuniceerd bij overheid, zorgverzekeraars en grote zorginstellingen) kiezen wij voor de slogan: “Jij bent meer dan je ziekte”. 7. Samen bepalen we jouw zorgvraag. Zorginstellingen zijn jarenlang dominant geweest, nu mag jij wat verloren terrein terugwinnen. Aandacht en respect voor jouw keuze moet soms afgedwongen worden. 8. Kiezen voor eenvoud, zodat jij door de bomen het bos kan vinden. 9. Doelen kiezen die bij jou passen. Als je doelen stelt samen met een zorginstelling is de kans groot dat niet jouw doelen maar hun doelen bepaald worden.

Zorgverleners stellen lang niet altijd de doelen die jij als patiënt belangrijk vindt.

FAQ

Hoe versterk je het zelfmanagement?

4 tips om zelfmanagement te ondersteunen

Luister: ‘Het klinkt simpel, maar het is toch iets wat wel eens vergeten wordt: écht luisteren naar wat een patiënt te zeggen heeft. …
Kijk niet alleen naar je computerscherm: …
Stap uit de alwetende hulpverlenersrol: …
Stel vragen en zoek samen naar oplossingen:

Waarom is zelfmanagement zo belangrijk?

Het heeft veel voordelen als chronisch zieke mensen zelf het heft in handen nemen. Zelfmanagement vergroot hun motivatie en maakt dat ze minder vaak een beroep doen op zorg. Om zover te komen, moeten artsen wel hun houding veranderen. Mensen met een chronische ziekte staan elke dag voor nieuwe keuzes.

Wat is goed zelfmanagement volgens patiënten en verpleegkundigen?

onder zelfmanagement verstaan we het vermogen van mensen om hun ziekte of aandoening optimaal te kunnen inpassen in hun leven. dit betekent dat zij kunnen omgaan met de symptomen, de behandeling, de lichamelijke en sociale consequenties van hun ziekte of aandoening, en met de benodigde leefstijlveranderingen.

Wat is het verschil tussen eigen regie en zelfredzaamheid?

‘Zelfregie en zelfredzaamheid zijn twee verschillende begrippen’, legt ze uit. ‘Zelfregie gaat over zelf beslissen over je eigen leven. Zelfredzaamheid gaat over zelf doen. Mijn onderzoek laat zien dat sommige cliënten tijdelijk of langer ondersteuning nodig hebben om de regie over hun leven weer te kunnen krijgen.