Blog

Het is altijd goed om de vraag te stellen of de feiten die iemand aandraagt wel kloppen. Desinformatie, fakenews: er komt genoeg op ons af. Maar denk ook aan wat je hoort in reclame, de waarde van feiten in de rechtspraktijk en de politiek. Om wel de juiste vraag te stellen doe je er wel goed aan om het verschil tussen feiten en meningen te kennen. Ook om te voorkomen dat je een factcheck van een mening te doen . En dat is best lastig. In dit artikel geven wij je de vijf vragen (criteria) waarmee je een feit van een mening kunt onderscheiden. Al zijn er ook auteurs die zeggen dat je eigenlijk zes vragen zou moeten stellen.Eerste versie: 26 maart 2017 Geactualiseerd / bijgewerkt: 19 maart 2022 (typo)

Broederliefde (Emms) – Het Is Een Feit (Prod. Darr3n & Y3ray)

De vraag is natuurlijk dan: wat maakt iets een feit? Om feitelijke beweringen van andere uitspraken te onderscheiden en vervolgens te kunnen bevragen, kun je de volgende criteria hanteren:

Het moet gaan om een uitspraak die een geldigheidswaarde heeft (dus een bewering is).

Feitelijke beweringen gaan altijd over iets wat is of over iets wat heeft plaatsgevonden.

De waarheid van de bewering moet los staan van de persoon die bewering uitspreekt.

Over de gehanteerde begrippen in de uitspraak bestaat geen discussie.

Van de uitspraak kun je met behulp van een vastgestelde, overeengekomen procedure of methode vaststellen dat deze klopt.

Deze vijf criteria resulteren in vijf deelvragen die je kunt stellen om vast te stellen of je te maken hebt met een feit.

Helaas is dat niet het geval. Mensen geven vaak hun mening verpakt in de vorm van een feit: Onze minister-president is niet betrouwbaar of Chocolade is lekker. Nou is bij deze twee zinnetjes de mening wel erg duidelijk te herkennen en weet je dat je zelf iets anders mag denken, maar het is niet altijd zo makkelijk.

Is het een journalist, dan moet je hem eigenlijk ook geloven, want journalisten moeten we kunnen vertrouwen. Die kunnen natuurlijk wel eens onvolledig zijn. Wees altijd wantrouwend tegenover mensen die “de pers” ergens de schuld van geven. In een democratie doet de pers verslag en is onafhankelijk; de pers wordt niet betaald door de regering of door grote bedrijven. Wij betalen de pers door een abonnement op een krant of tijdschrift, of digitaal op bijvoorbeeld Blendle, Topics of De Correspondent.

Als je leest: Polen betalen geen belasting, dan lijkt dat een feit. Of je dit gelooft kun je laten afhangen van de bron: Wie heeft dit geschreven? Als dat de minister van financiën is, dan moet je hem haast wel geloven, want dat is een deskundige die niet mag liegen en die aan alle kanten gecontroleerd wordt: door de pers, door politici.

Is het een politicus dan gaan we kritisch worden, want hij kan er belang bij hebben dat wij, de kiezers, dat denken. Als schrijvers of sprekers belang hebben bij een bepaalde mening of bij de presentatie van ‘feiten’, blijf dan zelf kritisch nadenken. Dat je in advertenties heeeeel kritisch bent, spreekt voor zich. Verkopers hebben er veel belang bij dat je hun spullen koopt. Overigens: ook Polen betalen belasting.

Log in om je favorieten op te slaan

Toegevoegd aan Mijn favorieten in Mijn Schooltv

Verwijderd uit Mijn favorieten in Mijn Schooltv

Je moet ingelogd zijn in Mijn Schooltv om een afspeellijst te kunnen maken.

Toegevoegd aan Mijn afspeellijsten in Mijn Schooltv

Verwijderd uit Mijn afspeellijsten in Mijn Schooltv

FAQ

Wat is een feit en wat is een mening?

Hoe herken je een feit?

• Feiten. Feiten: – Kun je bewijzen of controleren. – Kun je opzoeken. – Iets wat zeker is gebeurd of dat echt waar is. …
• Meningen. – Geven aan wat jij vindt. Een ander kan hier heel anders over denken. – Je gedachte ergens over. …
• Argumenten. – Een reden. – Uitleg waarom je iets vindt. – Een bewijs.

Wat betekent achter de feiten aan lopen?